Dlaczego umuzykalnianie niemowląt

i małych dzieci jest bardzo ważne?

 

 

 

  „Okresem najważniejszym dla uczenia się jest czas od narodzin ( a może nawet wcześniej) do osiemnastego miesiąca życia.

 

  Jest to okres krytyczny, podczas którego dziecko uczy się dzięki eksploracji oraz niestrukturyzowanemu kierowaniu, realizowanemu przez rodziców i pozostałych opiekunów.

 

Kolejny okres wrażliwości w odniesieniu do muzyki dotyczy czasu między osiemnastym miesiącem,

 

a trzecim rokiem życia, kiedy dziecko kontynuuje odbiór kierowania podejmowanego w domu, czy w żłobku.

 

  Pomiędzy trzecim, a piątym rokiem (wrażliwość utrzymuje się nadal) dziecko zaczyna przyjmować w równym stopniu strukturyzowane , jak i niestrukturyzowane kierowanie, podejmowane w domu i przedszkolu.

 

  To, czego dziecko nauczy się podczas tych pierwszych pięciu lat, tworzy podstawę całego jego edukacyjnego rozwoju."

 

E.E.Gordon- Teoria uczenia się muzyki. Niemowlęta i małe dzieci, 2013, str.11

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przejdźmy teraz do najważniejszych elementów teorii E.Gordona:

 

- ruch – muzyka nie może istnieć bez ruchu ciała, prowadzący proponuje ruch, a rodzice wraz

z dziećmi naśladują go. Wykorzystujemy tu naturalną zdolność poruszania się, bez korygowania ruchów, każdy porusza się, jak potrafi, poruszając się wraz

z dzieckiem staramy się włączyć całe ciało, nie poruszamy rękoma dziecka

 

- śpiewanie w różnorodnych skalach i rytmizowanie w urozmaiconych rytmach, najlepiej bez słów – ograniczamy śpiewanie piosenek z tekstem do minimum, tak aby dziecko mogło się skoncentrować tylko na melodii lub rytmie, a to nauczy je śpiewać czysto

 

- improwizacja – według E.Gordona nie ma dobrych lub złych improwizacji, są za to pochwałyi i zachęcanie do dalszych prób

 

 

- właściwa osoba kierująca – E. Gordon podkreśla, że nie jest to nauczyciel,

a właśnie osoba kierująca znająca dokładnie teorię uczenia się. Dziecko niejako samo się uczy

 

- kolejność uczenia się ( sekwencyjność) – ważne jest , aby nie wymagać od dziecka tego, na co jeszcze nie jest gotowe

 

 

  „Główny problem leżący u podstaw smutnego stanu edukacji muzycznej bywa, niestety, prawie całkowicie ignorowany przez nauczycieli (…).

 

  Chodzi mianowicie o niewystarczającą dojrzałość dzieci do podjęcia edukacji muzycznej w chwili, gdy opuszczają „zerówkę”, aby przejść na wyższy stopień w szkole.

 

  Dzieci absolutnie nie są gotowe do przyjęcia tego, czego większość nauczycieli próbuje ich uczyć”

 

E.E Gordon – Teoria uczenia się muzyki. Niemowlęta i małe dzieci, 2013, str.8

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

No to kiedy w takim razie zacząć naukę gry na instrumencie?

 

  Wtedy, kiedy dziecko będzie na to gotowe. Wiek dziecka nie jest istotny, ale za to wiek muzyczny jak najbardziej.

 

  Przed rozpoczęciem zajęć z instrumentem, dziecko powinno przejść przez większość stadiów i faz audiacji wstępnej.

( piszę o tym poniżej – dla najbardziej dociekliwych).

 

  Jeżeli dziecko nie śpiewa czysto i nie porusza się zgodnie z rytmem, nie osiągnie pełni swojej możliwości w graniu na instrumencie.

 

  Dziecko w wieku trzech lat może być bardziej gotowe do gry niż dziecko sześcioletnie, co jednak nie musi oznaczać, że posiada obiektywnie większe zdolności od dziecka starszego.

 

  Poniżej przedstawię ogólny zarys typów i stadiów audiacji wstępnej.

 

  „O audiacji mówimy, gdy utwór muzyczny jest słyszany i rozumiany nawet wtedy, kiedy już nie brzmi, lub nawet nigdy fizycznie nie zabrzmiał.(…)

 

  Audiacja jest dla muzyki tym, czym myślenie dla języka.(…) Audiacja jest podstawą uzdolnień muzycznych.”

 

E.E.Gordon – Teoria uczenia się muzyki. Niemowlęta i małe dzieci, 2013, str.31

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Typy i stadia audiacji wstępnej

 

Typ	Stadium
AKULTURACJA Od narodzin do 2-4 roku życia: niewielka świadomość otoczenia u dziecka.	1. ABSORPCJA: dziecko słucha i słuchowo gromadzi dźwięki muzyki z otoczenia.   2. REAKCJE PRZYPADKOWE: dziecko porusza się i gaworzy w odpowiedzi, ale nieadekwatnie do muzycznych dźwięków środowiska.   3. REAKCJE CELOWE: dziecko stara się odnieść ruch i gaworzenie do muzycznych dźwięków środowiska.
IMITACJA Od 2-4 do 3-5 roku życia: dziecko angażuje się ze świadomością skierowaną przede wszystkim na otoczenie.	4. POZBYWANIE SIĘ EGOCENTRYZMU: dziecko rozpoznaje, że ruchy i gaworzenie nie pasują do muzyki z otoczenia.   5. PRZEŁAMANIE KODU: dziecko naśladuje z pewną dokładnością dźwięki muzyki z otoczenia zwłaszcza motywy tonalne i rytmiczne.
ASYMILACJA od 3-5 do 4-6 roku życia: dziecko angażuje się ze świadomością skierowaną na siebie.	6. SAMOOBSERWACJA: dziecko dostrzega brak koordynacji pomiędzy śpiewem i oddychaniem oraz śpiewną recytacją, a ruchem mięśni i oddychaniem.   7. KOORDYNACJA: dziecko koordynuje śpiewanie i śpiewną recytację z oddychaniem i ruchem mięśni

 

Źródło: (Gordon E.E. 2013 Teoria uczenia się muzyki. Niemowlęta i małe dzieci, str. 41)